عطا پناهی
در مستند تاریخی «پرش بلند»که بارها از شبکه مستند سیما پخش شد ،سبک جدیدی از مستند تاریخی را به سینمای ایران عرضه کرد.او بازیگران حرفه ای مانند بازیگر نقش بتول خانم(دایه پریناز ایزدیار که به قتل می رسد)و منوچهر زنده دل(ایشان بیشتر دوبلر معروفی هستند اما به واسطه صورت زیبایی که خداوند به ایشان عنایت کرده در کنار صدای زیبا،معمولا نقش افراد خارجی مقیم ایران یا خارجی هایی که با ایران رابطه دارند را بازی می کنند،صورت ایشان ،کاملا یک صورت کلاسیک فرانسوی است)را به جای شخصیت های واقعی تاریخی که فوت کرده اند،باهمان لباس ها و تیپ وقواره که مخصوص دوران جنگ دوم جهانی بوده است،روبه روی دوربین خویش نشانده است و از آن ها مصاحبه گرفته است.مستند پرش بلند در واقع اشاره به رمزی دارد که نیروهای نازی برای ترور هر سه شخصیت اصلی محور متفقین در تهران طراحی کرده بودند،دارد.در این نقشه قرار بود زبده ترین افسران اطلاعاتی رایش سوم اقدام به ترور چهره های بزرگی چون ،روزولت،استالین و چرچیل بکنند اما با لو رفتن نقشه و یک انفجار بزرگ تمامی نیروها کشته شدند.مهم ترین نقش در این بازی تاریخی عظیم بر دوش کسی بود که نه نظامی بود،نه افسر ارشدونه افسراطلاعاتی،بلکه در گود زورخانه شاه مردون تهران کباده می کشید وچرخ می زد و میل می انداخت و کشتی می گرفت.مصباح ابتهاجی نام این شخصیت عجیب است.وی اصالتا آذری بود واز این رهگذر ،فرش ایرانی رااز کودکی می شناخت.فرش که مهم ترین برند صنعتی ایرانیان آن دوره بود در دستان مصباح ابتهاجی می گشت و اینگونه بود که ارتباط او با خارجی ها برقرار شدو فرانک ها وپوندها بود که به جیب وی ریخته می شد،او چند طرفه بازی می کردیعنی سواد شناخت سیاست و تاریخ و امپراتوری را نداشت،هرسمت وسویی که ارز می داد،او سفارش کارش را می پذیرفت و جالب آن که بیشتر مواقع ، دوسوی مخالف هم یک کار را از او می خواستند واو هر دو کار را قبول می کرد!!!.گل کردن چهره ای به نام شعبان جعفری در قشر لوطیان و فتیان تهران مانع از آن شد که مصباح ابتهاجی بتواند عرض اندامی در این گود بکند اما او نیز در تمامی درگیری های مربوط به روی کارآمدن محمدرضا شاه پهلوی ،یکی از ستون های ثابت بود.بگیر و ببند و جاسوس و جاسوس بازی که یک پای ثابتش همیشه لوطیان و فتیان تحت سرپرستی مصباح بودند باعث شد که سال هزارونهصدوچهل وسه،شهر تهران،لقب«پایتخت جاسوسی جهان»را بگیرد!!!.عطا پناهی در مستند پرش بلند به زیبایی تمام و دقت فراوان در جزئیات که کاری شبیه شهرزاد یک ،آفریده است اما برپایه واقعیت محض،کوشیده است چهره های مهم این دوره از تاریخ ایران مانند«ارنست مرسر»و«لاسلو هاوس»را به دقت معرفی کند.بیش از این توضیح نمی دهم زیرا مطمئنم باز هم شبکه مستند سیما این شاهکار زیبا را پخش خواهد کرد وحیف است که بخوانید،بهتر است،ببینید.
"چهارشنبه هفته جاری ،شبکه مستندسیما ساعت نه ونیم صبح،خوانده ها وشنیده های مولف این سطور از کتب یورآند آبراهامیان ،عباسقلی "غفاری فرد،عباس میلانی ،تهران.
