به مناسبت سوم استاد بهمن مفید
آیا قهرمان المپیکی را دیده اید که برای گذران معاش زندگی ،کافی شاپ زده باشد؟من دیده ام.آیا مهندس ارشد بازنشسته ای را دیده ایدکه برای گذران معاش زندگی در آژانس خودرو کارکند یا نگهبان لابی یک برج شیک باشد؟من دیده ام.بهمن مفید را به بافت رایج و پرفروش سینمای فیلم فارسی ایران گره نزنید.گرچه هشتاد درصد کارهای آن مرحوم در حوزه همین سینماست اما اهمیت بهمن مفید در بیست درصد مابقی کارهایش است.در آن روزگار سینمای ایران ،کسی بهتر از استاد بهمن مفید می توانست ،نقش دون پایه و پرازحسادت و کینه و عقده های خاله زنکی کاکا رستم را بازی کند؟نه،چون این سبک بازی چشم های مسحور کننده می خواهد و چشم های بهمن مفید وقتی از حسادت پر می شد ،مخاطب را روی صندلی یا کاناپه لمس و بی حس می کرد،یک بار دیگربخاطرفقط بهمن مفید،فیلم«داش آکل»را دقیق ببینید،تمام آنچه در ذهن مرحوم هدایت می گذشته است به دلیل سواد ادبی بسیاربالای مرحوم مفید،در کارکتر "کاکا رستم" درآمده است.حال نسخه جدیدداش آکل را نگاه کنید،انگاررنوتالیسما رابارنوبیست و یک مقایسه کنیم،بهمن مفید بیش از استاد بهروز وثوقی در رگ های فیلم داش آکل خون دواند وقتی سرش را کمی پایین می گرفت و با بغض و حسادت تمام ،هیکل مردی را نگاه می کرد که تماما مردانگی بود.در برخی آثارهنری کارکتر منفی است که به اثرجان می بخشد.درشوالیه تاریکی آنقدر که حضور ژوکر به فیلم جان می دهد،حضور بتمن یا حتی بالاتراز آن ،سربازرس بابازی اسطوره سینما،بت سینما،گری اولدمن ،به فیلم خون تزریق نمی کند.شوالیه تاریکی هرچه دارد از آن تته پته ها ودورلب لیس زدن ها ودست درموهای بی برنامه وآشوبگرژوکر کردن ها دارد.فیلم روی دست ژوکر می چرخد نه بازیگران بزرگی مثل گری اولدمن.حالا به قسمت سوم سه گانه نولان نگاه کنید،بدون هیث لچر،افت کرده است ،از شکل افتاده است وفیلم روی زیبایی فوق العاده آن هاث وی و ماریون کوتیار و بازی بی نظیر کریستین بیل می گردد،دیگر از بدمن مقتدرعمیق خبری نیست.وین درمقایسه باژوکر چیزی برای گفتن ندارد.سال ها پیش وهزاران کیلومتر دورتر از خاک امریکا،در خاک ایران ،داش آکلی ساخته شد که بی شباهت به شوالیه تاریکی نبود.قهرمانی شدیدا افسرده و غمگین که مبارزه می کند نه برای شهرت نه برای احترام اجتماعی بلکه برای خودمبارزه وضدقهرمانی که حضورش تته پته کردن هایش نگاه های سادیسمی بیمارش ،بسیار تاثیرگذارترازبازیگر نقش مثبت است،بهمن مفید را با داش آکل به یاد آورید،بعید می دانم در تمام شاخه های مختلف هنرهفتم تا ابد "کاکا رستمی" بهتر از مرحوم بهمن مفید پا به عرصه بگذارد،امیدوارم روحش در آرامش باشد.
"دیده ها و شنیده ها و خوانده های مولف این سطور،سایت های معتبراینترنتی،دانشنامه های متعدد سینمایی مانند دانشنامه کارگردانان در سه جلد ،کتاب گیسوم و دانشنامه «بازیگران»از نشرروزنه کار"
